Bản lĩnh giám khảo!

Phương Đông (Báo Đại Đoàn Kết)

Triển lãm 10 năm điêu khắc toàn quốc lần thứ V đang diễn ra tại Bảo tàng Hà Nội tới hết ngày 5-1-2004. Nửa thế kỷ qua, từ cuộc triển lãm đầu tiên (1960), tới nay, lĩnh vực điêu khắc vẫn được nhìn nhận là một hoạt động khá lặng lẽ trong ngành mỹ thuật nước nhà.

Ở lần triển lãm này, nhà điêu khắc Phan Gia Hương (Phó Chủ tịch Hội Mỹ thuật Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng Nghệ thuật Triển lãm điêu khắc toàn quốc 10 năm) đã lạc quan đánh giá: Điêu khắc 10 năm trở lại đây đã có sự đặc biệt hơn so với những kỳ trước. Chúng ta thấy rõ hơi thở của điêu khắc hiện đại tỏa sáng. Ngôn ngữ nghệ thuật đã vượt qua giới hạn hiện thực và chỉ còn mang tính biểu cảm và cảm nhận. Đó là sự tiến bộ của lối tư duy trong 10 năm trở lại đây. Đáng chú ý là những nhà điêu khắc trẻ đã thể hiện lối tư duy này qua các tác phẩm phản ánh sát với đời sống.

Tuy nhiên, theo công bố trong ngày họp báo do Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm tổ chức ngày 11-12 đã không có giải Nhất. Tiếp đó, sau ngày khai mạc 12-12, nhà điêu khắc Đào Châu Hải – thành viên Hội đồng Giám khảo rất bất ngờ khi không thấy giải Nhất đâu. Ông Hải khẳng định: Văn bản cuối cùng có chữ ký xác nhận của 11 giám khảo, có đóng dấu của BTC, trong đó thống nhất trao 1 giải Nhất cho tác giả Thái Nhật Minh với tác phẩm “Những con chim” trong tổng số 21 tác phẩm. Sau đó, một số thành viên trong Hội đồng Giám khảo mới phát hiện tác phẩm giải Nhất  đã “nhái” tác phẩm của nghệ sĩ sắp đặt nổi tiếng người Iran Keyvan Fehri. Ông này đã cho ra mắt loạt tác phẩm mang tên Birds (Những con chim) làm từ gốm.

Nhà điêu khắc Tạ Quang Bạo nói: Chính ông đã phát hiện ra điều này trên mạng internet. Nếu không có tác giả người Iran kia thì Thái Nhật Minh không làm được. Ở góc nhìn khác, nhà điêu khắc Đào Châu Hải lại cho rằng: Tác phẩm “Những con chim” của Thái Nhật Minh không vi phạm bản quyền cũng như không có bất kỳ sự sao chép hay ảnh hưởng thái quá nào.